جستجو

ملاچخور و اصلاحات ارضی در روستای اجن سنگرلی

نوشته: ستاربردی فجوری
 این ایمیل آدرس توسط سیستم ضد اسپم محافظت شده است. شما میباید جاوا اسکریپت خود را فعال نمایید

 

ستاربردی فجوریبعضی از انسانها درجامعه بی تفاوت زندگی می کنند و بعضی ها دیگر نیز بخاطر دیگران زندگی کرده و تلاش می کنند بخاطر همین تلاش ها و مساعدتها است که جاودانه می مانند. این ها افرادی هستند در زندگی خود را وقف دیگران می کنند. خود چون طوفانی آرامش را ازخود سلب کرده و برای آسایش و آرامش دیگران از هیچ کوششی دریغ نمی کنند. اینان مثال آدم هایی هستند که همیشه بین ملت خود زنده اند. آنها ایل را برای جاودانه ماندن انتخاب می کنند و زندگی ومرگ با ایل بودن معنی پیدا می کند. خداوند متعال در هر جامعه ای بعضی از افراد رابرای فداکاری برای دیگران خلق کرده است .اینان خود،خانواده و هرآنچه که به آنها تعلق دارد گذشت کرده ومنافع عموم را در نظر می گیرند.

از جمله این افراد ملا چخور از روستای اجن سنگرلی کلاله است که در اصلاحات ارضی که به وجود آمد، تلاشهای فراوان وی در اعطای زمینهای املاکی روستا بسیار تاثیرگذار بود تا توانست اسناد مالکیت زمین های مزروعی اجن سنگرلی را به دست آورد و بین مردم زمین ها را تقسیم نمایند. ملا چخور فرزند آنه فرزند چخور ملا در 1308 شمسی در روستای اجن سنگرلی از مادری به نام آدینه بیکه متولد شد.او فرزندسوم خانواده بود.قبل ازوی برادرش عطا نظرو خواهرش منگجیک متولد شده بودند .پدرش آنه درآسیاب آبی درمسیررود خانه آقسو کارمی کرد و مردم ازاقصی نقاط ترکمن صحرا برای آرد کردن گندم خودبه آنجامراجعه میکردندازجمله روستا های اجن یلی،قوجمز،دهنه،آیدرویش،حتی از روستا های یموت نشین ملک علی تپه،حاجی قوشان و... این امر باعث شده بود که خانواده ای شناخته شده در منطقه باشند. ملا چخور در سن12 سالگی به سال 1320شمسی و همزمان با شروع جنگ جهانی دوم و ورود نیروهای شوروی به منطقه،پدرش راازدست داد. پس از آن برادربزرگ آنهاعطانظر بعنوان پدر سرپرستی آنهارابعهده گرفت.وی دوبرادرکوچکترازخودبه نامهای طویی وگلدی نیز داشت.پس ازفوت پدرکه فرزندانش کوچک بودند، عطانظر بعنوان سرپرست خانواده درمنزل کارمی

کرد.ملا چخورکارگری می کرد وگاهی اوقات نیز بعنوان کارگر(تیخان)در منزل دیگران کار می کرد.طویی برادر کوچکتر وی از همان کوچکی به عنوان چولق وکمک چوپان به استخدام خانواده های خانی آقا ،عوض حاجی، قارلی حاجی در آمد. برادر کوچکتر آنها گلدی کمتر از 5سال سن داشت در منزل بود وبه مکتب خانه روستا به سرپرستی حاج ساری باش می رفت. ملاچخور،پس ازمدتی کارگری(تیخانی)درمنزل حالت قلی اجن،ممی حاجی،تصمیم گرفت که دل به دریازده وبرای کارگری عازم تهران وسمنان شود.بنابراین مدتها غربت وآواره گی کشید.تااینکه بالاخره درسال 1330شمسی بادختری به نام خیری ازدواج کرد که حاصل این ازدواج 5پسربه نام های بردی،ارازمحمد، دوی(ابراهیم)،ولی وعطاقلیچ ودودختر بود. شایداین آواره گی درغربت باعث شده بود که آدم پردل وجراتی باشد.ازکسی ابایی نداشت وهمیشه این توانایی راداشت که حرفش رادرهرشرایطی بزند وحق خودرامطالبه نماید.توانایی صحبت کردن به زبان فارسی نیزدرآن زمان کارهرکسی نبود.ولی ملاچخوراین توانایی راداشت که به زبان فارسی صحبت کند. قبل ازاصلاحات ارضی درروستای اجن سنگرلی،مردم باامکانات اولیه ای که دراختیارداشتند به آبادکردن زمین های زراعی پرداختند.بعضی ازافرادهمچون آرتق حاجی،بای قلی و... حتی بیش از5هکتار زمین زراعی راآبادکرده وکشت می کردند. بی بی رابعه لوگاشوادرکتاب ترکمنهای ایران،می نویسد: فروش زمینهای زراعی تحت عنوان اصلاحات ارضی درپایان سال 1395م 1332شمسی آغاز شد. این زمین هاباتخفیف 20درصدوبامهلتی 25ساله به دهقانان فروخته شد.دربسیاری ازروستاهازمین هابه قطعات8تا20هکتارواگذارشدامادرروستای اجن سنگرلی قطعات زمین 5هکتاری بود.این هم شایدبه خاطر محدودیت زمین های زراعی بود. قبل ازاین اتفاق یک گروه ده نفره ازروستابه تهران عازم شدند.این افرادعبارت بودند از :قاریقدی یاقدی،محرم محرمی،دوی ملامخدومی،چاری ملاپارسایی،نوربردی حسین زاده،قربان حاجی مخدومی، ارازحاجی وشمه،آقاحاجی اراززاده،مخی مخدومی وعبداله حاجی(آرجی)آرتق زاده.این سفربا هزینه دولت صورت گرفته بود،درتهران شاه برای این افرادوافراد دیگرکه ازاقصی نقاط ایران جمع شده بودندسخنرانی کرده ودر نهایت نیز سندزمین هارابه آنها تحویل دادند که در گرگان از دست آنهاگرفته شد.مردم اعتقاد دارند این اسناد درگرگان ازافراداعزامی گرفته شدتابتواننددرآنهادخل وتصرف نمایند.امادراین سفرازروستای صالح آبادحاجی شیخوصالحی نیزرفته بود.لازم به ذکراست که دوردی خان یانق ازروستای اینچه به عنوان مسن ترین فرددراین گروه اعزامی از طرف ترکمنهاصحبت کرده است.حاجی شیخوصالحی نیزصحبت کرده وبه شاه می گویدکه اعلیحضرتا،زمینهای ماهنوزغیرقابل کشت است زحمت بسیارزیادی لازم دارد،زمین هاپرازتلو وعلف های هرزاست ازطرفی دیگرخوک برداشت محصول ماراسخت کرده است.این صحبتها باعث شدکه زمینهای روستای صالح آباد20تومان ارزان ترقیمت گذاری شود. به این ترتیب،زمینهای منطقه که به دست مهندس اصلانی نقشه کشی شده بودشروع به واگذاری آنها نمودند. مهندس طاهری مسول تحویل زمینهاواسنادبود.آقای نجاری وقربانی نمایندگان املاک کلاله ایشان راهمراهی می کردند.ابتداروستاهای دره قره بالقان به دهقانان واگذارشد.سپس روستاهای بعدی وبعدی.ازواگذاری زمین های روستای اجن سنگرلی خبری نبود.ملاچخور به مهندس طاهری مراجعه کرد،ایشان گفتند:من دستوری برای تحویل زمین های شماندارم،فقطچهارده روستابه من واگذارشده،بروید دستوربیاورید که زمین های شمارانیزتحویل دهم.دراین خصوص ملاچخورمکاتباتی صورت داده که تمام نامه ومکاتبات رااهالی روستا اثرانگشت زده اندکه بعنوان نمونه بعضی ازمکاتبات پیوست می باشد.ایشان بخاطراین کاربارها به گنبد،گرگان وحتی تهران مسافرت کرده اند. قرعه کشی تحویل سندها درروستای قوجمز ومنزل ولی حاجی کدخدا برگزارشد.اهالی روستاهای اطراف جمع شده بودند،نماینده ای نیزازتهران حضورداشتند. بالاخره نیزپیگیرهای ملاچخورجواب دادودراواخرسال1338شمسی مهندس طاهری به روستاآمد.درحالی که بادمحلی خوش آبادبه شدت می وزید.اهالی روستا همگی جمع شده بودند،قرعه کشی آغازشد.اولین قرعه به نام خانچه حاجی آرتق زاده خوانده شدکه زمین وی به همراه زمین ازشرق روستا تحویل داده شد،بعد ازآن نیزاسناد دیگروزمین های دیگربه ترتیب تحویل داده شد. اماقرعه زمین ملاچخوردرزمین های منطقه چهارمازودرآمد.ایشان که برای این کاردوندگی بسیارنموده بودند،اززمینی که قرعه به نامش زده بودنداظهارنارضایتی کرد،چراکه زمین مزبوردرآن زمان ناهموارومناسب کشاورزی نبود.اما مهندس طاهری گفت: ملا نگران نباش این زمین ها روزی طلاخواهدشد وبرای تصاحب وملکیت آن اقدامات لازم راانجام بده.اما ملاچخور به این حرفها گوش نکرد وسال بعد بدون اینکه کاشتی داشته باشد،زمین رافروخت.قیمت زمین ها درسالهای اولیه خیلی ناچیزبود.اادرسالهای بعد بین2تا3هزارتومان معامله شد.بعضی هانیزدرقبال یک دستگاه رادیو زمین خودراواگذارکردند. بازحمت هاوتلاش ملاچخور،مردم اجن سنگرلی به زمین های خودرسیدند.ملاچخورنیزپس ازسالهازندگی،همزمان باآزادی،آزادگان عزیزجنگ تحمیلی در18آبان ماه1369شمسی فوت کردند.روحش شاد.

درپایان،ازهمه کسانیکه درتهیه این مقاله بنده را یاری کردند، از جمله آرتق حاجی وشمه، طویقلی سرداری، طویی حاجی فخوری، دانقطار قوچی زاده،قربان دردی قربانی(قرجه قربانی)مسول املاک کلاله،اتوزفرهمندیان ومحمد فجوری نهایت تقدیروتشکر را دارم. 

ستاربردی فجوری 22/1/91

این مقاله در فصلنامه فراغی شماره 46 به چاپ رسیده است. 

نوشتن دیدگاه


تصویر امنیتی
تصویر امنیتی جدید